Van Gaal in the picture

In hoeverre is gebruik en het kopen van een stockfoto in een advertentie een garantie dat alles goed geregeld is? Kan de geportretteerde nog steeds zijn portretrechten inroepen als er gewoon een licentie is gekocht bij het stockbureau. Wat is eigenlijk een portret en welke fees kunnen BN-ers vragen voor ongevraagd gebruik van hun portret. De zaak Van Gaal. (Dit artikel is tevens verschenen in de weekendbijlage van de HDC kranten.)

Louis van Gaal is afgelopen maanden niet alleen het onderwerp van gesprek geweest bij de fans van Manchester United maar ook in de rechtszaal. Hij heeft zich namelijk stevig verzet tegen het ongevraagde gebruik van zijn portret in een advertentie voor een schrijfwijdstrijd. De foto is gemaakt tijdens het WK voetbal in Brazilië. We zien een zittende Louis die aantekeningen maakt in zijn notitieboekje. De advertentie verschijnt in de Telegraaf en in een vakblad. Omdat er geen toestemming is gegeven, stelt van Gaal dat dit een inbreuk is op zijn portretrechten.
Het reclamebureau heeft de bewuste foto echter keurig gekocht bij een betrouwbaar stockbureau (Getty Images) en er is ook keurig betaald voor het gebruik van de foto. Echter de gebruiksvergoeding voor een foto is voor de fotograaf en niet voor de geportretteerde. Op grond van de auteurswet kan van Gaal zich verzetten tegen het gebruik van zijn portret als hij daar een redelijk belang bij heeft. Een redelijk belang kan ook een financieel belang zijn, als de persoon een verzilverbare populariteit heeft. Dat geldt voor veel BN-ers en ook voor van Gaal.
Het feit dat hij een publiek persoon is en gewoon zijn werk doet, heeft hier geen invloed op. De foto wordt namelijk niet gebruikt in het kader van nieuws, maar puur commercieel om een actie te promoten. Dan gelden gewoon de regels van het portretrecht.
En hoe zit het dan met de foto zelf? Hierop is zijn gezicht niet goed te zien? Daar is geen twijfel meer over, het is gewoon een portret van Van Gaal. Ook al is het hele gezicht niet zichtbaar, voldoende is dat de persoon herkenbaar is aan zijn lichaamshouding of andere karakteristieke trekken. Gevolg: het gebruik van de stockfoto is een inbreuk op de portretrechten van Louis van Gaal. Echter is de schadeclaim van € 100.000,- ook redelijk?
Onze Hoge Raad heeft eerder aangegeven dat de vergoeding recht moet doen aan de populariteit/ bekendheid van de persoon en wat die normaal als vergoeding kan krijgen. In het verleden is onze bondscoach eerder te zien geweest in en commercial van een bank (waar hij € 75.000,- voor kreeg). De rechter vindt dat de situatie nu anders is. In de eerdere campagne voor de bank had van Gaal een actieve rol. Nu niet, dus de vergoeding moet lager. Als ijkpunt neemt de rechter een eerdere uitspraak waarbij een BN-er € 50.000,- kreeg voor het ongevraagd gebruik van zijn portret in vier landelijke kranten. Omdat het nu maar gaat om gebruik in een grote landelijke krant en een vakblad, hamert de rechter het af op € 25.000,-. Voor Louis van Gaal een principe zaak, het geld zal hij overmaken aan een goed doel (Spieren voor spieren).
Voor MKB-ers een uitspraak om te onthouden. Vaak wordt stockfotografie gebruikt in reclame/ folders en op websites. Mocht daar herkenbaar een persoon op staan, check dan niet alleen of de licentie is betaald aan het stockbureau maar check ook of de fotograaf de portretrechten wel heeft afgekocht.

portretrecht

De laatste artikelen
DJ Djoko moet naam wijzigen
Rituals te koop bij The Body Shop?
Misleidende duurzaamheidsclaims Primark
Prada patroon – basaal en alledaags
The Bulldog eist terecht schade van Red Bull
Onze klanten
Volg Abcor
merkenbureau abcor op facebookmerkenbureau abcor op twitter merkenbureau abcor op linked in merkenbureau abcor op google plus
eiser
gedaagde
eiser
gedaagde

IP Kennisquiz over modellenrechten

Eiser verkoopt online haar kinderfietsen. Om haar rechten te beschermen heeft het bedrijf het design van deze fietsen vastgelegd als Uniemodel. Via een meervoudig model registreert het bedrijf in een keer 10 nieuwe uitvoeringen van haar kinderfietsen als Uniemodel. Als Gedaagde met een vergelijkbare fiets komt, volgt er een procedure. Eiser stelt onder andere inbreuk op haar modelrechten. Gedaagde stelt dat dit niet zo is. Een model moet nieuw zijn en eigen karakter hebben. Gedaagde stelt dat het model niet nieuw is omdat er diverse fietsen al stukjes te vinden zijn van dit model. Eigenlijk zijn de fietsen van gedaagde een combinatie hiervan, dus om die reden hebben de fietsen geen eigen karakter. De modellen zijn volgens gedaagde dan ook nietig. Mochten de modellen van eiser geldig zijn, dan wijkt zijn fiets voldoende af. Gedaagde stelt namelijk dat eiser in het meervoudige model bescherming heeft gevraagd voor min of meer gelijkende modellen. Blijkbaar vindt eiser dat deze modellen van elkaar afwijken om een andere algemene indruk te wekken. De fietsen van gedaagde wijken net zoveel af, dus wekken dan ook een andere algemene indruk (het zogenaamde tangwerking argument). Wie heeft er gelijk, zijn de fietsen van eiser een geldig model ondanks dat het bestaat uit al bekende aspecten uit allerlei fietsen en/of wijkt het model van gedaagde voldoende af en kan gedaagde een beroep doen op de tangwerking in verban met het meervoudig model?