Van Gaal in the picture

In hoeverre is gebruik en het kopen van een stockfoto in een advertentie een garantie dat alles goed geregeld is? Kan de geportretteerde nog steeds zijn portretrechten inroepen als er gewoon een licentie is gekocht bij het stockbureau. Wat is eigenlijk een portret en welke fees kunnen BN-ers vragen voor ongevraagd gebruik van hun portret. De zaak Van Gaal. (Dit artikel is tevens verschenen in de weekendbijlage van de HDC kranten.)

Louis van Gaal is afgelopen maanden niet alleen het onderwerp van gesprek geweest bij de fans van Manchester United maar ook in de rechtszaal. Hij heeft zich namelijk stevig verzet tegen het ongevraagde gebruik van zijn portret in een advertentie voor een schrijfwijdstrijd. De foto is gemaakt tijdens het WK voetbal in Brazilië. We zien een zittende Louis die aantekeningen maakt in zijn notitieboekje. De advertentie verschijnt in de Telegraaf en in een vakblad. Omdat er geen toestemming is gegeven, stelt van Gaal dat dit een inbreuk is op zijn portretrechten.
Het reclamebureau heeft de bewuste foto echter keurig gekocht bij een betrouwbaar stockbureau (Getty Images) en er is ook keurig betaald voor het gebruik van de foto. Echter de gebruiksvergoeding voor een foto is voor de fotograaf en niet voor de geportretteerde. Op grond van de auteurswet kan van Gaal zich verzetten tegen het gebruik van zijn portret als hij daar een redelijk belang bij heeft. Een redelijk belang kan ook een financieel belang zijn, als de persoon een verzilverbare populariteit heeft. Dat geldt voor veel BN-ers en ook voor van Gaal.
Het feit dat hij een publiek persoon is en gewoon zijn werk doet, heeft hier geen invloed op. De foto wordt namelijk niet gebruikt in het kader van nieuws, maar puur commercieel om een actie te promoten. Dan gelden gewoon de regels van het portretrecht.
En hoe zit het dan met de foto zelf? Hierop is zijn gezicht niet goed te zien? Daar is geen twijfel meer over, het is gewoon een portret van Van Gaal. Ook al is het hele gezicht niet zichtbaar, voldoende is dat de persoon herkenbaar is aan zijn lichaamshouding of andere karakteristieke trekken. Gevolg: het gebruik van de stockfoto is een inbreuk op de portretrechten van Louis van Gaal. Echter is de schadeclaim van € 100.000,- ook redelijk?
Onze Hoge Raad heeft eerder aangegeven dat de vergoeding recht moet doen aan de populariteit/ bekendheid van de persoon en wat die normaal als vergoeding kan krijgen. In het verleden is onze bondscoach eerder te zien geweest in en commercial van een bank (waar hij € 75.000,- voor kreeg). De rechter vindt dat de situatie nu anders is. In de eerdere campagne voor de bank had van Gaal een actieve rol. Nu niet, dus de vergoeding moet lager. Als ijkpunt neemt de rechter een eerdere uitspraak waarbij een BN-er € 50.000,- kreeg voor het ongevraagd gebruik van zijn portret in vier landelijke kranten. Omdat het nu maar gaat om gebruik in een grote landelijke krant en een vakblad, hamert de rechter het af op € 25.000,-. Voor Louis van Gaal een principe zaak, het geld zal hij overmaken aan een goed doel (Spieren voor spieren).
Voor MKB-ers een uitspraak om te onthouden. Vaak wordt stockfotografie gebruikt in reclame/ folders en op websites. Mocht daar herkenbaar een persoon op staan, check dan niet alleen of de licentie is betaald aan het stockbureau maar check ook of de fotograaf de portretrechten wel heeft afgekocht.

portretrecht

De laatste artikelen
Lego poppetje geldig vormmerk
DJ Djoko moet naam wijzigen
Rituals te koop bij The Body Shop?
Misleidende duurzaamheidsclaims Primark
Prada patroon – basaal en alledaags
Onze klanten
Volg Abcor
merkenbureau abcor op facebookmerkenbureau abcor op twitter merkenbureau abcor op linked in merkenbureau abcor op google plus
eiser
gedaagde
eiser
gedaagde

IP Kennisquiz: beschermingsomvang van een verwijzende handelsnaam

Ondernemer A start in 2018 een nieuw bedrijf onder de naam Mobility Next en “myrefurbishedcar.nl”. Beide handelsnamen worden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK). Tevens wordt op 20 september 2018 de domeinnaam vastgelegd. Het bedrijf, gevestigd in Houten, biedt gebruikte, maar nog vrij nieuwe auto’s aan. De kwaliteit van deze middenklasse auto’s is vergelijkbaar met een nieuwe auto. Het gaat om duurdere occasions van net een paar jaar oud. Op 5 maart 2021 wordt de nieuwe website gelanceerd waar het bedrijf zich ook presenteert onder de naam MRCar. Die naam wordt niet ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Ondernemer B registreert op 10 mei 2021 de domeinnaam en laat de handelsnaam inschrijven bij de KvK. Dit bedrijf, gevestigd in Berlicum, verkoopt veel oudere, goedkope gebruikte auto’s. Ondernemer A stelt dat ondernemer B met de naam MRCARS inbreuk maakt op haar oudere handelsnaam MRCar. Eis: ondernemer B moet binnen 4 weken ieder gebruik van de naam MRCARS stoppen. Niet alleen de handelsnaam moet wijzigen, ook de website, het briefpapier, reclame, visitekaartjes et cetera. Daarnaast moet ondernemer B alle proceskosten betalen. Ondernemer B betwist dit. Hij stelt dat Ondernemer A geen handelsnaamrechten heeft op de naam MRCar. De naam staat namelijk niet ingeschreven bij de KvK. Op de website presenteert ondernemer A zich onder de naam My Refurbished Car. Daarnaast is de naam MRCar beschrijvend (heeft het weinig tot geen onderscheidend vermogen) en geeft het dus geen bescherming. Gelet op het totaal andere productaanbod (goedkope oude auto’s versus dure vrijwel nieuwe auto’s) en de andere regio (Houten en Berlicum liggen 50 km van elkaar) is er geen kans op verwarring. De eis moet worden afgewezen. Wie krijgt gelijk en waarom?